Bujqit kanë alarmuar se u është shfaqur një sëmundje që buron nga rrënja e grurit. Sipas tyre, ajo origjinën e ka nga shteti i Serbisë. Ankesat e tyre i ka konfirmuar edhe kryetari i Sindikatës së Bujqve. Por në Ministrinë e Bujqësisë dhe në Agjencinë e Ushqimit dhe Veterinarisë kanë thënë se nuk kanë pasur asnjë ankesë për këtë sëmundje. Madje në AUV kanë thënë se çdo lloj i farës nuk mund të hyjë në Kosovë pa kryerjen paraprake të kontrolleve nga inspektorët kompetentë.
Valon Vehapi, kultivues i grurit në Komunën e Lipjanit, i cili ka të mbjellë 100 hektarë grurë, thotë se ka hasur në një sëmundje, e cila, sipas tij, shfaqet në rrënjën e bimës së grurit e cila i dëmton ato.
Ai ka thënë se sëmundja është paraqitur vetëm te bujqit që tokën e kanë mbjellë me farë të importuar nga Serbia.
Sipas tij, problemin e njëjtë nuk e kanë bujqit të cilët farën e kanë blerë nga tjetër vend i origjinës.
“Fillimisht në pranverë, gruri e shfaqi një sëmundje. Shkojke u thajke prej rrajës dhe shkojke përpjetë. Na bujqit u shqetësuam me atë gjendje por nuk u kanë prej krejt farave, kryesisht ka qenë prej farave të Serbisë jon të smuta. Farat që vijnë prej Kroacisë, Francës e vendeve evropiane po vijnë të shëndosha. Prej farave të Serbisë shfaqen sëmundje të ndryshkut, sëmundje ngjyrë hiri dhe sëmundjes që nuk po ia di emrin, terme shkencore. Secilën farë që po e marrim prej Serbisë, po na shfaqen sëmundje. Edhe jo veç sëmundjet, por është e çuditshme që kur ta marrim farën e Serbisë na del edhe tërshana e egër në ara”, ka thënë Vehapi.
Kryetari i Sindikatës së Bujqve, Tahir Tahiri për KTV ka konfirmuar se me problemin e njëjtë po përballen dhjetëra fermerë.
Tahiri ka thënë se i ka këshilluar ata që problemin ta adresojnë te autoritetet përkatëse.
“Disa lloj farërash që po vijnë prej Serbisë, fermerët po ankohen që është paraqitur një sëmundje e paidentifikuar, e filluar nga rrënja e deri te kalliri. E ka një ngjashmëri me ndryshkun, që paraqitet kur ka lagështi. Por te këta fermerë është paraqitur një sëmundje që po ndodh kur s’ka lagështi, me gjasë është farë e infektuar”, ka deklaruar Tahiri.
Në Ministrinë e Bujqësisë kanë deklaruar se nuk kanë pranuar asnjë informacion për paraqitjen e kësaj sëmundjeje.
Por kanë apeluar te bujqit që t’i lajmërojnë këto raste në institucione.
“Deri më tani në Departamentin e Politikave Bujqësore dhe Tregjeve në MBPZHR, përkatësisht në Divizionin e Mbrojtjes së Bimëve, nuk kemi pranuar asnjë informacion për paraqitjen e kësaj sëmundjeje as nga ana e Inspektoratit Fitosanitar. Po ashtu, nuk jemi informuar as nga drejtoritë komunale për bujqësi dhe as nga ndonjë fermer individual”, thuhet në përgjigjen e Ministrisë së Bujqësisë.
Në Agjencinë e Ushqimit dhe Veterinarisë kanë thënë se asnjë lloj i farës nuk mund të lejohet të importohet pa kryerjen paraprake të kontrolleve nga inspektorët kompetentë.
Zëdhënësi i kësaj agjencie, Lamir Thaçi, ka thënë se as ata nuk kanë hasur në një sëmundje të tillë gjatë monitorimit.
“Ne gjatë këtij viti asnjëherë, në asnjë rast nuk kemi pranuar ndonjë ankesë nga asnjë fermer në lidhje me cilësinë e farës. Lista e farës hartohet dhe përpilohet nga Ministria e Bujqësisë, atje është një departament i cili kryen të gjitha procedurat sipas ligjit për certifikim të një fare apo vendosje të një liste të fare dhe pastaj është AUV-i, autoriteti ekzekutiv që mbikëqyr zbatueshmërinë e Ligjit për mbrojtjen e bimëve duke u bazuar gjithmonë në lejimin e importit të farave të cilat janë të lejuara nga Ministria e Bujqësisë”, ka thënë Thaçi.
Duke iu referuar të dhënave të Doganës për pesë muajt e parë të 2024-s, më së shumti grurë është importuar nga Serbia.