Turqit ju drejtuan përsëri kutive të votimit, në një balotazh presidencial që mund të shohë Tajip Erdogan të zgjasë sundimin e tij në një dekadë të tretë dhe të vazhdojë me rrugën gjithnjë e më autoritare të Turqisë, politikën e jashtme muskulare dhe qeverisjen ekonomike joortodokse.
Erdogan, 69 vjeç, sfidoi sondazhet e opinionit dhe doli në avantazh me pothuajse pesë pikë epërsi ndaj rivalit të tij, Kemal Kilicdaroglu, në raundin e parë më 14 maj. Atij i mungoi vetëm pak nga 50% i votave të nevojshme për të shmangur balotazhin, në një garë me pasoja të thella për vetë Turqinë dhe gjeopolitikën globale.
Zgjedhjet do të vendosin jo vetëm se kush e drejton Turqinë, një vend anëtar i NATO-s me 85 milionë banorë, por edhe se si qeveriset ajo, ku po shkon ekonomia e saj pasi monedha e saj ra në një të dhjetën e vlerës së saj kundrejt dollarit në një dekadë, dhe forma e politikës së saj të jashtme, e cila e ka parë Turqinë të nervozojë Perëndimin duke kultivuar lidhje me Rusinë dhe shtetet e Gjirit.
Kilicdaroglu, 74 vjeç, është kandidati i një aleance opozitare me gjashtë parti dhe kryeson Partinë Republikane Popullore (CHP) të krijuar nga themeluesi i Turqisë, Mustafa Kemal Ataturk. Kampi i tij ka luftuar për të rifituar vrullin pas tronditjes së Erdoganit në raundin e parë.
Zgjedhjet fillestare treguan mbështetje më të madhe se sa pritej për nacionalizmin, një forcë e fuqishme në politikën turke e cila është ngurtësuar nga vite të tëra armiqësish me militantët kurdë, një tentativë për grusht shteti në vitin 2016 dhe fluksi i miliona refugjatëve nga Siria që nga fillimi i luftës atje në 2011.
Turqia është pritësi më i madh në botë i refugjatëve, me rreth 5 milionë emigrantë, nga të cilët 3,3 milionë janë sirianë, sipas të dhënave të Ministrisë së Brendshme.
Kilicdaroglu, një ish-nëpunës civil, është zotuar se do të tërheqë shumë nga ndryshimet gjithëpërfshirëse të Erdoganit në politikat e brendshme, të jashtme dhe ekonomike turke.
Ai gjithashtu do të rikthehej në sistemin parlamentar të qeverisjes, nga sistemi presidencial ekzekutiv i Erdoganit, i miratuar ngushtë në një referendum në 2017.
“Kësaj radhe nuk ka parti politike në fletëvotim dhe fleta nuk është një metër. Janë vetëm dy kandidatë dhe meqenëse populli ynë do të votojë vetëm për këtë, besoj se votimi i sotëm do të përfundojë shumë shpejt. Për herë të parë në historinë e demokracisë turke, ne jemi dëshmitarë të një raundi të dytë të zgjedhjeve presidenciale. Në të njëjtën kohë, nuk ka asnjë zgjedhje tjetër në historinë e botës që të ketë një pjesëmarrje kaq të lartë, prej 90%”, tha Erdogan.
“Të dashur anëtarë të shtypit, ftoj të gjithë qytetarët tanë në kutitë e votimit që më në fund demokracia dhe liritë e vërteta të vijnë në vendin tonë për të hequr qafe shtypjen dhe një regjim autoritar. Të gjithë le të japin votën e tyre dhe pastaj të mbrojnë kutitë e votimit. Sepse këto zgjedhje po bëhen në kushte shumë të vështira. Ndaj nesh u ndërmor një fushatë e tërë shpifjesh. I besoj ndërgjegjes së përbashkët të popullit tonë. Demokracia dhe liria me siguri do të vijnë në këtë vend. Njerëzit do të mund të ecin rrugëve të tij në paqe dhe të kritikojnë politikanët si të duan”, tha Kilicdaroglu.
