Nënkryetari i Qendrës Malazeze PEN, akademiku i DANU, shkrimtari dhe përkthyesi, Sreten Vujoviq ka cituat analistët në Serbi, duke thënë se presidenti i Serbisë, Alekandar Vuçiq ka nevojë që veriu i Kosovës të jetë “tokë e askujt”, në mënyrë që 11 laboratorët e tij të opiumëve të mund të ‘tregtojnë’ pa pengesa.
Vujoviq thekson se duke e ditur mjaft mirë situatën në Mal të Zi, nuk e përjashton që pretendimet për armatosjen e pjesës veriore të Kosovës janë të vërteta.
Sipas tij, shumë gjatë është heshtur dhe dihet se që nga fillimi i dramës ballkanike, njerëzit e kishës ishin pjesëmarrës aktivë në ngjarjet e luftës dhe se kishat ishin praktikisht qendra grumbullimi ku ruheshin armët dhe municionet.
Ai thotë se nuk duhet harruar se priftërinjtë e Kishës së Serbisë ishin propaganduesit kryesorë para vetë fushatës së luftës, si dhe se më vonë “ata mbanin në objektet e tyre Ratko Mlladiqin, Radovan Karaxhiqin dhe kriminelët e tjerë të kërkuar nga Tribunali i Hagës!”.
Vujoviq thekson se KOS është bërë një strehë e thjeshtë për shumë njerëz, biografia e të cilëve gjatë luftës është shumë e diskutueshme për sa i përket gabimit të mundshëm.
“Për momentin ata hoqën dorë nga profesioni i tyre bazë i luftës, por kjo është arsyeja pse ata sigurisht nuk hoqën dorë nga armët që për fat të keq ‘ëndërron’ një moment të përshtatshëm për të këqija të reja”.
Ai thekson se Kisha e Serbisë e vlerëson trashëgiminë e saj si lëvizje çetnike, e cila përfundoi në bashkëpunim me fashistët dhe bëri krime të panumërta.
“Të kujtojmë vetëm likuidimin e mbi 8000 myslimanëve, pleqve, grave dhe fëmijëve në vitin 1943 nga trupat çetnike nën komandën e Pavle Gjurishiqit, për të cilin ka dëshmi të shkruara, raportin e vetë Gjurishiqit drejtuar Drazha Mihailoviqit! Është “Srebrenica e parë” që ndryshon nga e dyta, vetëm nga xhelatët. Parimi është i njëjtë”.
Vujoviq shton se memorandumi i SANU-së, i cili projektonte të gjithë të keqen ballkanike, nuk pushoi së qeni “funksional”.
“Pas thyerjes së ushtrisë djallëzore të Millosheviqit, ky projekt u përtëri brenda të ashtuquajturës bota serbe, e cila ka kontekstin e saj më të gjerë të njohur më mirë si ‘bota ruse’! Për ta bërë më të lehtë realizimin e gjithë kësaj, u hodh në treg ideja e Ballkanit të Hapur, që në fakt është vetëm ‘fjalëkalimi’ i tre projekteve të shteteve të mëdha.
Kur është fjala për veriun e Kosovës, ai shton se Vuçiq do ta “tejkalonte” lehtësisht humbjen e atyre komunave me kompensim, por “nga analistë nga Serbia dëgjojmë se ai ka nevojë për atë zonë si “tokë e askujt”, në mënyrë që 11 laboratorët e tij të opiumëve mund të ‘tregtojnë’ pa pengesa”.
Vujoviq e krahason marrëdhënien e Perëndimit me rajonin me periudhën e pas Luftës së Parë Botërore – “të kënaqë në një farë mënyre aspirantët e përjetshëm në territore të huaja, në mënyrë që të arrihet një paqe e dukshme, e cila, varësisht nga nevoja, gjithmonë do të jetë në gjendje të jetë një fokus i ri krize që lejon të mëdhenjtë të jenë të pranishëm në çdo kuptim të mundshëm, mbi të gjitha ushtarak”.
Kjo, shton ai, është përafërsisht ajo që po bën Vuçiq; ai është piroman dhe zjarrfikës në të njëjtën kohë.