Pogradec –Në një nga sallat kryesore të restorantit të vilës “ART” atje ku dikur ka qënë rezidenca e Enver Hoxhës ,fare pranë oxhakut ku qëndrontë Hoxha për më shumë se një vit një pikturë e një piktori pogradecar e cila kishte në qendër Enver Hoxhën dhe Nexhmien duke shëtitur nëpër Drilon në një format 60 cm me 40 cm është shitur .
Të gjithë klientët janë befasur kur e kanë parë të ekspozuar Enver Hoxhën dhe bashkëshorten e tij në një nga këndet kryesore të restorantit .Por kur i afrohesh pikturës aty sheh në cep edhe çmimin e autorit të pikturës Vangjo Vasili i cili i ka vendosur në cep çimin prej 3500 euro .Padyshim që ky është rasti i parë pas viteve 1992 që ekspozohet në një ambient publik dhe lihet aty paafat deri sa të shitet portret i diktatorit Hoxha dhe i bashkëshortes së tij .
Kishte neostalgjikë të moshuar që vijnë qëllimisht aty në lokal për të pirë kafe e për tu çmallur me diktatorin por shumica e klientëve që vinin në lokal shprehnin mllef “Na i keni varur në mur diktatorin ka ngelur vetëm ta ngjallni ndonjë ditë dhe s`kemi për të shkelur më në Drilon si dikur kur Driloni ishte pronë e tij “thotë një djalë i ri nga Korça i cili ishte duke drekuar në restorant me të fejuarën . .Ndërkohë që ish zvëndës ministri i Mbrojtjes Nazar Berberi i dënuar nga diktatori Hoxha se gjoja I kishte përgatitur një bastun armë për ta vrarë atë thotë :
Ishte shumë irituese të shikoje atë fytyrë që për gati 50 vjet e mbajti popullin tonë në diktaturë .Pasataj Ai dhe komunizmi është dënuar edhe në parlamentin shqiptar nga të gjitha forcat politike të majta dhe të djathta dhe kjo padyshim ishte skandaloze që qëndroj më tepër se një vit i varur atje aq më tepër në një lokal luksoz që për 30 vjet ai e ka mbajtur si pronën e tij dhe këtu nuk shkelte këmbë njeriu …Prania e portretit të tij këtu ,thotë një i përndjekur ishtë e papranueshme duket sikur fantazmën e kemi ende të gjallë ,ky ishte një provokim ndaj nesh që kanë vuajtur burgjeve të diktaturës …Jo jo në asnjë mënyrë .Por kishte dhe nga ata që qëndronin krejt indiferentë që nuk tregonin asnjë inters interes madje nuk ia hedhin sytë fare.
Piktori i mirnjohur pogradecare Gjergji Lako thotë se jemi në demokraci dhe mund të ndodhi gjithçka .Por piktura ka disa kohë që është larguar nga këndi ku ishte vendosur .Burime të informuara nga Vila “Art ‘ kanë thënë se piktura u shit për 3500 euro dhe Driloni çlirohet për herë të dytë nga diktatori Hoxha .Ende nuk tregohet blerësi por burime brenda vilës “ Art “ thanë se piktura është blerë nga një turist i huaj nga Austria me banim ne Vjenë
Dikur
Pika turistike e Drilonit , nga viti 1964 kur vinte pushonte në bllokun e Pogradecit Enveri nga 2-3 muaj në vit kanë qënë mollë e ndalume për pogradecarët .Madje edhe rruga aktuale buzë liqenit nga rezidenca e tij deri në Drilon ajo rrugë u bllokuar dhe u bë vetëm për të shkuar diktatori dhe familja e tij .U hap një rrugë tjetër për masën e popullit i cili shkonte vetëm në njërin cep të Drilonit .Oazi kryesor i Drilonit ishte vetëm për Diktatorin i zhytut mes dremitjes së lumit të Volorekës mes blerimit dhe luleve të shumta erëmira , urave që lidhin ishujt e Drilonit mjelmave dhe rosave një lokal tepër luksoz me lloj lloj ornamentesh ishin privilegj vetëm për Ata njerzit misteriozë të bllokut të zhytur në një luks ku dëgjoheshin të lehurat e qenëve të racës trokëllitja e gotave të kristalta dhe shandanët e artë dhe muzika e Bitëllsave
Në mes të këtij peizazhi romanik piktorët vendas dhe ata të me emër të rretheve të tjera nuk lanë kënd të këtij peizazhi pa fiksuar diktatorin në telajot e tyre ,tek urat duke gjuajtur peshk tek mështekna duke studjuar tek oxhaku momente meditimi etj .Kuptohet piktuart më të arrira më portretin e diktatorit vendoseshin nëpër vendet më pikante dhe rezidenca qeveritare apo partiake .
Ishte koha kur përveç piktorve servilë kishte edhe shumë poetë kompozitorë dhe kineastë që krijuan për diktatorin ;
Vargjet e famshme në festivalin e Gjirokastrës
-Pogradeci ynë në buzë të kufirit
-Mban në gji Enverin si nëna të birin …
Ndërkohë që Enveri në Pogradec ruhej me siluruesë artileri të rëndë dhe helikopterë luftarkë dhe qyteti në verë ngjantë me një bazë të fortifikuar . Turistët në shtetin fqinjë të Maqedonisë të trembur nga siluri luftrak që patrullonte në liqen braktisën pushimet në plazhet e shtetit fqinj
U xhirua në ato vite filmi “Bashkëqytetari ynë “ ku autorët dhe regjizori i bënin elozhe pa kufi diktatorit në rezidencën qeveritare dhe nëpër Drilon me monazhe të sajuara sikur qëndronte në mes të popullit …
Pikërisht në këtë kohë në stadiumin e qytetit në një ndeshje të rëndësishme futbolli ishte shkruar me bojë jeshile një parrullë me shkronja të mëdha “Poshtë diktatori Enver Hoxha “
Piktura e Hoxhës në ish rezidencën e tij në Drilon ngjalli shumë polemika megjithatë ajo qëndroj më shumë se një vit me mbishkrimin në kornizë “Shitet për 3500 Euro”deri sa u shit
Kjo është shitja e dytë e kësaj pikture .
Në vitin 1988 nga autori i saj Vangjo Vasili këtë pikturë ia ka shitur Kursit të Partisë së Punës në Pogradec dhe ishte vendosur në pjesën ballore të murit në hyrje të biblotekës së kursit të Partisë në Pogradec një ndërtesë dy katëshe në afërsi të vorrezave të dëshmorve ..
Drejtoresha e kusrit të Partisë së asaj kohe Violeta Vesho që ka ruajtur në dosje dokumentat e asaj kohe na dha dokumentin e blerjes së kësaj pikture piktori Vangjo Vasili I cili ka marrë 5 mijë lekë të asaj kohe prej saj për blerjen e pikturës madje ajo në dokumentat e inventarit që ka ruajtur në shtëpi ka edhe faturën që ka blerë pikturën “Nexhmija dhe Enveri në Drilon “prej Vangjo Vasilit .Kjo pikturë është marrë nga kursi I Partisë nga autori në trazirat e vitit 1992 kur po ndërrohej sistemi të cilën e rishiti .
Bardhyl Berberi
