Bashkimi Evropian ka hartuar një propozim të ri për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë me një afat kohor të qartë të veprimeve, sipas një diplomati të lartë të BE-së, duke folur në margjinat e samitit BE-Ballkani Perëndimor të martën.
Siç tha një diplomat në kushte anonimiteti për agjencinë e njohur “Reuters” projektpropozimi iu dërgua të dy palëve të hënën, tha diplomati, duke folur në kushte anonimiteti. Teksa pret që dy palët të arrinin një marrëveshje përfundimtare në më pak se një vit.
“Ka shumë gjëra që e bëjnë atë një hap të madh përpara në lidhje me situatën aktuale… Nuk është njohje e plotë…por është një normalizim i plotë i marrëdhënieve,” tha diplomati.
Beogradi dhe Prishtina u angazhuan në vitin 2013 për një dialog të sponsorizuar nga BE-ja për të zgjidhur çështjet e pazgjidhura, por që nga ajo kohë pak përparim është bërë. Marrëveshja me Kosovën mbetet një nga parakushtet kryesore për anëtarësimin e Serbisë në BE.
“Pasi dëgjuam të dyja palët, ne riformuluam propozimin. Propozimi përmban një aneks “me një kalendar të qartë veprimesh – kur dhe si duhet të ndodhin gjërat” thanë diplomatët për Reuters.
Diplomati i kërkoi Prishtinës dhe Beogradit “të vazhdojnë angazhimin e tyre konstruktiv dhe të përqëndrohen në arritjen e përparimit të pakthyeshëm në normalizim”.
Të martën në Tiranë, presidentja e Kosovës Vjosa Osmani-Sadriu dhe presidenti serb Aleksandar Vuçiç thanë se mbeten të përkushtuar ndaj një dialogu të sponsorizuar nga BE.
“Ne besojmë se dialogu që udhëhiqet nga Bashkimi Evropian dhe mbështetet plotësisht nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës është e vetmja rrugë përpara drejt arritjes së një marrëveshjeje përfundimtare që ka në qendër njohjen reciproke”, tha Osmani-Sadriu.
Ajo tha gjithashtu se Kosova do të aplikojë për anëtarësim në BE deri në fund të vitit.
“Serbia humbi kontrollin e Kosovës në vitin 1999 pas 11 javësh sulmesh ajrore të NATO-s për të ndalur vrasjen dhe dëbimin e shqiptarëve etnikë në një kundër-kryengritje serbe” tha Osmani.
Kohët e fundit, tensionet midis Serbisë dhe Kosovës u ndezën kur autoritetet në Kosovë u zhvendosën për të zbatuar një vendim për të zëvendësuar targat e makinave të lëshuara nga Serbia në rajonet ku serbët etnikë përbëjnë shumicën me atë të lëshuar nga autoritetet e Kosovës.
“Ne e kemi inkurajuar gjithmonë dialogun midis Beogradit dhe Prishtinës, i cili duhet të zhvillohet në mirëbesim për të dyja palët,” tha kryeministri grek Kyriakos Mitsotakis.
“Përderisa kjo çështje nuk zgjidhet – dhe që të zgjidhet të dyja palët duhet të bëjnë një hap prapa – do të jetë e vështirë të bëhet përparimi i nevojshëm në lidhje me përfundimin e integrimit të Ballkanit Perëndimor në familjen evropiane,” tha ai.
Pesë shtete të Ballkanit Perëndimor – Shqipëria, Bosnja, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Serbia – janë në faza të ndryshme të një procesi të hyrjes në BE.
