Liderët e Gjermanisë, Francës, Spanjës, Polonisë dhe Holandës ishin mes shumë liderëve evropianë që postuan mesazhe në rrjetet sociale duke mbështetur Ukrainën pas ngjarjes në Shtëpi të Bardhë të premten, derisa presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky që iu përgjigj drejtpërdrejt secilit prej tyre duke i falënderuar për përkrahjen, shkruan BBC.
Presidenti ukrainas ka arritur nga Washingtoni në Londër këtë fundjavë për të marrë pjesë në një samit të organizuar nga kryeministri britanik Sir Keir Starmer, i cili, sipas Downing Street, “mbetet i palëkundur në mbështetjen për Ukrainën”.
Kjo vjen pas skenave të jashtëzakonshme në Zyrën Ovale të premten, ku presidenti amerikan Donald Trump u përplas me Zelenskyn, duke i thënë që të arrinte një marrëveshje me Rusinë “ose ne largohemi”.
Në një moment, Trump i tha Zelenskyt se ai nuk ishte mjaft mirënjohës për mbështetjen ushtarake dhe politike të SHBA-së gjatë luftës së Ukrainës kundër pushtimit rus, duke i thënë se po “rrezikon Luftën e Tretë Botërore”.
Pas kësaj përplasjeje, një valë mesazhesh mbështetëse për Ukrainën u postuan nga liderët evropianë, si dhe nga kryeministrat e Kanadasë, Australisë dhe Zelandës së Re. Zelensky iu përgjigj secilit me fjalët: “Faleminderit për mbështetjen tuaj.”
Presidenti francez Emmanuel Macron shkroi: “Ekziston një agresor: Rusia. Ekziston një viktimë: Ukraina. Kishim të drejtë të ndihmonim Ukrainën dhe të vendosnim sanksione ndaj Rusisë tre vjet më parë – dhe të vazhdojmë ta bëjmë këtë.”
Kryeministri holandez Dick Schoof tha se Holanda e mbështet Ukrainën “tani më shumë se kurrë”, duke shtuar: “Ne duam një paqe të qëndrueshme dhe një fund të luftës së agresionit të nisur nga Rusia. Për Ukrainën dhe popullin e saj, dhe për Evropën.”
Kancelari në largim i Gjermanisë, Olaf Scholz, shkroi se “askush nuk e dëshiron paqen më shumë sesa qytetarët e Ukrainës”, ndërsa pasardhësi i tij i pritshëm, Friedrich Merz, shtoi: “Ne qëndrojmë me Ukrainën” dhe “nuk duhet ta ngatërrojmë kurrë agresorin me viktimën në këtë luftë të tmerrshme”.
Kryeministri spanjoll Pedro Sanchez shkroi: “Ukrainë, Spanja është me ju”, ndërsa homologu i tij polak, Donald Tusk, postoi: “I dashur [Zelensky], miq të dashur ukrainas, ju nuk jeni vetëm.”
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, i tha Zelenskyt: “Dinjteti juaj nderon guximin e popullit ukrainas.”
Kryeministri kanadez Justin Trudeau tha se Kanadaja “do të vazhdojë të qëndrojë me Ukrainën dhe ukrainasit për të arritur një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme”.
Kryeministri australian Anthony Albanese postoi se vendi i tij “ka mbështetur me krenari njerëzit e guximshëm të Ukrainës në përpjekjen e tyre për të mbrojtur sovranitetin kundër brutalitetit të agresionit rus dhe në mbështetje të së drejtës ndërkombëtare”.
Mesazhe mbështetëse për Ukrainën erdhën gjithashtu nga liderët politikë të Austrisë, Belgjikës, Kroacisë, Danimarkës, Estonisë, Finlandës, Irlandës, Letonisë, Lituanisë, Luksemburgut, Moldavisë, Rumanisë, Suedisë dhe Sllovenisë.
Megjithatë, kryeministri hungarez Viktor Orbán shprehu mbështetje për Trumpin, duke shkruar: “Burrat e fortë bëjnë paqe, burrat e dobët bëjnë luftë. Sot Presidenti @realDonaldTrump u tregua i guximshëm për paqen. Edhe nëse ishte e vështirë për shumë njerëz ta pranonin. Faleminderit, zoti President!”
Zelensky: “Ukraina duhet të dëgjohet dhe të mos harrohet”
Zelensky u largua më herët nga Shtëpia e Bardhë pas përplasjes me Trumpin – por më vonë e falënderoi presidentin amerikan në rrjetet sociale për mbështetjen, duke thënë: “Ukraina ka nevojë për një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme, dhe ne po punojmë pikërisht për këtë.”
Duke shkruar në Telegram të shtunën, ai tha se ishte “shumë e rëndësishme për ne që Ukraina të dëgjohet dhe që askush të mos e harrojë atë, as gjatë luftës dhe as pas saj”.
“Është e rëndësishme që njerëzit në Ukrainë të dinë se nuk janë vetëm, se interesat e tyre përfaqësohen në çdo vend, në çdo cep të botës,” shtoi ai.
Në një intervistë për Fox News pas vizitës së tij në Shtëpinë e Bardhë, Zelensky tha se përplasja me Trumpin “nuk ishte e mirë për të dyja palët”, por ai beson se marrëdhëniet mes tyre mund të përmirësohen.
Dy liderët e ndërprenë njëri-tjetrin vazhdimisht para mediave gjatë një takimi që supozohej të ishte një hyrje në një marrëveshje që do t’i jepte SHBA-së qasje në rezervat e mineraleve të rralla të Ukrainës.
Debati u ashpërsua me ndërhyrjen e zv. presidentit amerikan JD Vance
Biseda e së premtes u tensionua edhe më shumë kur zëvendëspresidenti amerikan JD Vance – i cili ishte i ulur pranë politikanëve të tjerë në dhomë – i tha Zelenskyt se lufta duhej të përfundonte përmes diplomacisë.
Zelensky u përgjigj duke pyetur “çfarë lloj diplomacie?”, duke iu referuar një marrëveshjeje armëpushimi të vitit 2019, të arritur tre vjet para pushtimit të plotë të Rusisë, kur Moska mbështeste dhe armatoste luftëtarët separatistë në lindje të Ukrainës.
Zëvendëspresidenti më pas e akuzoi Zelenskyn për mungesë respekti dhe për “shfrytëzimin e situatës” përballë mediave.
Italia kërkon një samit urgjent për Ukrainën
Kryeministrja italiane Giorgia Meloni ka kërkuar një samit “pa vonesë” mes SHBA-së, Evropës dhe aleatëve për Ukrainën.
Ndërkohë, bisedimet e rëndësishme në Downing Street të dielën do të shohin liderët evropianë të rrisin përpjekjet për të mbikëqyrur një marrëveshje të ardhshme paqeje për Ukrainën.
Kryeministri britanik Sir Keir Starmer beson se një marrëveshje duhet të përfshijë forcat ushtarake amerikane që ofrojnë survejim, inteligjencë dhe potencialisht avionë luftarakë për të penguar presidentin rus Vladimir Putin.