Pak para orës 13:00 të së premtes, vendet e Ballkanit Perëndimor filluan të raportojnë ndërprerje masive të energjisë elektrike.
Së pari njoftoi Kroacia, më pas Bosnja dhe Hercegovina dhe në fund Shqipëria dhe Mali i Zi. Shumë shpejt u bë e qartë se ishte një kolaps i madh rajonal i rrymës.
Ka pasur edhe probleme në komunikacion, pasi shumë semaforë nuk punonin. Pas një ore, energjia filloi të kthehej në qytetet rajonale. Nuk ka asnjë informacion zyrtar se si ka ndodhur kolapsi, por tre teori janë më të përhapurat.
Në Bosnje dhe Hercegovinë, Mal të Zi, Kroaci dhe Shqipëri pati një ndërprerje masive të energjisë elektrike. Pjesa më e madhe e Dalmacisë ka mbetur pa energji elektrike rreth orës 12:25, raportojnë mediat kroate.
Ndërprerje e energjisë, pastaj kaos
Spliti, Omishi, Makarska, Dubrovniku dhe Zhupa Dubrovaçka, Kashtela, Solin, Vodice, Prviq, Zara, Starigrad Paklenica, ishuj të shumtë kanë mbetur pa energji elektrike.
Në Split nuk punonin semaforët, gjë që shkaktoi një kolaps në trafik. Në asnjë pjesë të Shqipërisë nuk kishte energji elektrike dhe në Split dëgjoheshin vazhdimisht sirenat e shërbimeve emergjente, raporton Hina.
Së shpejti u njoftua se pothuajse e gjithë zona e Malit të Zi është pa energji elektrike, përveç Zhabljakut dhe Pljevljës. Siç ka bërë të ditur “Dalmatin Portal”, në Mal të Zi ka ndodhur një defekt i sistemit, për shkak të të cilit pa energji elektrike ka mbetur edhe Dalmacia.
Elektroprivreda BiH tha për portalin “Klix” se shkak për ndërprerjen e furnizimit me energji elektrike ka qenë ndërprerja e linjave të transmetimit në rajon dhe bartja e shqetësimeve në sistemin e BeH.
Kolapsi aktual rajonal
Siç mësoi jozyrtarisht agjencia Hina nga operatori kroat i sistemit të transmisionit, pati një prishje të rrjetit të energjisë elektrike në tre vende – fillimisht filloi në Mal të Zi, pastaj ndërprerja e energjisë preku Bosnjën dhe Hercegovinën dhe më pas një pjesë të Kroacisë – të gjithë Dalmacinë deri në Rijekë, gjoja në nënstacionin e Brinjës.
Sipas Hinës, asnjëherë nuk ka pasur prishje të sistemit elektroenergjetik në tri shtete. Nuk dihet ende shkaku, deri më tani spekulohet se konsumi u hodh për shkak të temperaturave të larta dhe se sistemi u shemb në një moment, raporton nova.rs.
Ministri i Energjisë dhe Minierave i Malit të Zi, Sasha Mujoviq, tha se defekti që shkaktoi ndërprerjen e energjisë në Ballkan është i natyrës rajonale, por që energjia elektrike arrin në CEDIS, i cili po punon për rilidhjen e të gjitha qyteteve.
Drejtori Ekzekutiv i Sistemit të Transmetimit Elektrik të Malit të Zi (CGES), Ivan Asanoviq ka thënë zyrtarisht për “Vijesti” se për shkak të shqetësimeve në shkallë rajonale ka pasur humbje të tensionit në territorin e gjithë Malit të Zi, përveç veriut pasi ndërprerje dhe ndërprerje të përmasave më të mëdha kanë ndodhur edhe në vendet fqinje – Shqipëri, Bosnje-Hercegovinë dhe një pjesë të konsiderueshme të Kroacisë.
Mujoviq tha për “Vijesti” se ende nuk dihet se ku ka ndodhur saktësisht dështimi sepse të gjithë operatorët CGES janë zotuar për rikthimin e sistemit.
“Dështimi ka ndodhur si pasojë e një ngarkese të madhe, një rritje të papritur të konsumit të energjisë për shkak të temperaturës së lartë dhe vetë temperaturave të larta. Sapo kemi temperaturë të lartë, menjëherë ndodh që ftohja e ajrit të linjave ajrore të jetë e dobët dhe më pas ngarkesa e lartë dhe temperaturat e larta bëjnë që linja të bjerë dhe të prishet”, ka shpjeguar Mujoviq.
Ai shtoi se sistemi elektroenergjetik është rikuperuar dhe se çdo gjë duhet të kthehet në normalitet së shpejti.
“Elektriciteti arrin në CEDIS dhe ka një punë për të lidhur qytetet. Mund të marrë pak kohë sepse duhet të lëshojë qytet më qytet, nuk mund t’i bëjë të gjitha përnjëherë. E keqja është se në momentin kur ka ndodhur dështimi, të gjithë konsumatorët kanë mbetur të lidhur. Shpresojmë që në momentin e ndezjes të mos ketë ngarkesë të madhe dhe të mos shkaktojë ndërprerje të reja”, tha Mujoviq.
Teoritë për shkakun e kolapsit
Siç kanë thënë shumë zyrtarë deri më tani, shkaku i saktë i shembjes nuk dihet. Megjithatë, për momentin, tri teori dallohen më së shumti se pse pati një ndërprerje masive në Ballkan.
Më dominuesja është se dështimi filloi në Mal të Zi dhe më pas u përhap në vende të tjera.
Ekuipazhet e Sistemit të Transmetimit Elektrik të Malit të Zi (CGES) kanë vërejtur një zjarr të madh në një linjë të transmetimit 400 kilovat në terren të paarritshëm në kufirin malazez me Gack në Bosnje dhe Hercegovinë, raporton sot “Vijesti”.
Ekipet e CGES duan të arrijnë sa më shpejt në vendin ku u zbulua zjarri për të riparuar një defekt të madh në rrjetin e transmetimit elektrik, për këtë arsye do të duhet të punësojnë edhe një njësi helikopterësh.
Një burim nga CGES konfirmoi se zjarri ishte rezultat i një defekti rajonal.
Në anën tjetër, Shqipëria thotë se energjia elektrike është ndalur për shkak të një defekti në linjën ndërkonektive me Greqinë, i shkaktuar nga temperaturat e larta.
