Zyrtarët kinezë ofruan të shtunën një përgënjeshtrim të gjatë ndaj akuzave të Organizatës Botërore të Shëndetësisë se ata kishin qenë të ngadaltë në ndarjen e të dhënave në lidhje me origjinën e mundshme të koronavirusit, duke i cilësuar disa në organizatë si “mjete” politike, vërejtjet e të cilëve ishin “të patolerueshme”.
Shkencëtarët nga Qendra Kineze për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve i bënë komentet në një konferencë shtypi pas disa javësh kritikash në rritje nga OBSH.
Akuzat e OBSH-së i referoheshin posaçërisht zbulimit të fundit se shkencëtarët kinezë kishin të dhëna për mostrat mjedisore dhe të kafshëve të mbledhura në Wuhan, qyteti në Kinën qendrore ku u shfaq për herë të parë virusi, të cilat ata nuk i kishin ndarë më herët. Të enjten, një zyrtar i lartë i OBSH-së tha se “mungesa e zbulimit të të dhënave të Kinës është thjesht e pafalshme”.
Shen Hongbing, shefi i CDC-së së Kinës, i mohoi me forcë këto akuza.
“Ne nuk kemi fshehur asnjë rast, mostër apo rezultate të testimit dhe analizave,” tha ai. “Është e patolerueshme për komunitetin shkencor kinez dhe e papranueshme për komunitetin shkencor global.”
Ai vazhdoi: “Sa i përket përpjekjeve për të politizuar çështjen dhe për të njollosur përpjekjet e Kinës, komuniteti shkencor global do t’i shikojë dhe ato nuk do të manipulohen apo mashtrohen. Ne i nxisim disa personazhe të OBSH-së që të kthehen në një pozicion të bazuar në shkencë dhe objektiv.”
Kritikat e fundit nga OBSH janë një ndryshim nga qasja e organizatës në fillim të pandemisë; atëherë, dukej e kujdesshme për ofendimin e Pekinit. Kur ekspertët e OBSH-së vizituan Kinën në vitin 2021 për të parë origjinën e pandemisë, ata e lejuan Kinën të diktonte shumë nga ato që mund të shihnin dhe të thoshin. Një raport i gjetjeve i lëshuar pas asaj vizite ofroi pak qartësi mbi origjinën e mundshme.
Më pas erdhi lajmi muajin e kaluar se disa shkencëtarë ndërkombëtarë, nga vende duke përfshirë Australinë, Francën dhe Shtetet e Bashkuara, kishin zbuluar sekuenca gjenesh të papara më parë nga tregu me shumicë i ushqimeve të detit Huanan në Wuhan në një bazë të dhënash në internet. Sekuencat ishin ngarkuar nga studiues kinezë, duke përfshirë disa të lidhur me CDC-në e vendit.
Shkencëtarët ndërkombëtarë shkarkuan të dhënat dhe zbuluan se mostrat që rezultuan pozitive për koronavirusin përmbanin gjithashtu material gjenetik që përputhej me qentë rakun. Kjo sugjeroi që kafshët mund të kishin qenë një mikpritës i ndërmjetëm për virusin përpara se të kalonte te njerëzit, thanë shkencëtarët. Por pasi ata arritën te shkencëtarët kinezë që kishin ngarkuar të dhënat, ato u zhdukën nga baza e të dhënave në internet.
OBSH qortoi zyrtarët kinezë që nuk i ndanë të dhënat më herët dhe pyeti pse ato ishin zhdukur përsëri. “Këto të dhëna mund të ishin – dhe duhet të ishin ndarë – tre vjet më parë”, tha Drejtori i Përgjithshëm i OBSH-së Tedros Adhanom Ghebreyesus në mars.
Kësaj kritike iu bë jehonë të enjten nga Maria Van Kerkhove, drejtuesja teknike e përgjigjes ndaj koronavirusit të OBSH-së. Në një opinion në revistën Science, ajo shkroi se dështimi për të ndarë informacionin kishte nxitur politizimin e çështjes së origjinës. Ajo pranoi se hetimit fillestar të OBSH-së për origjinën e virusit i kishte munguar “qasja e papenguar” në të dhënat e papërpunuara.
Van Kerkhove gjithashtu sugjeroi se Kina po merrte më shumë informacion. “Kina ka aftësi të avancuara teknike, dhe për këtë arsye unë besoj se ekzistojnë më shumë të dhëna që ende duhet të ndahen,” shkroi ajo, duke kërkuar që ajo të zbulojë të dhëna mbi “testimin e njerëzve dhe kafshëve në Wuhan dhe në të gjithë Kinën; operacionet e laboratorëve në Wuhan që punojnë me koronaviruset; rastet më të hershme të mundshme; dhe me shume.”
Një kritikë e tillë e hapur nga OBSH është shumë e pazakontë. Lawrence Gostin, drejtor në Institutin O’Neill, një institut kërkimor i lidhur me OBSH-në në Uashington, vuri në dukje se organizata ka qenë gjithmonë respektuese ndaj shteteve anëtare, veçanërisht ndaj atyre të fuqishme si Kina, siç ishte e dukshme në vizitën faktmbledhëse të vitit 2021. . “Dhe kjo u transformua 180 gradë në atë që në OBSH-KB. kodi diplomatik është një qortim publik shumë i ashpër ndaj Kinës, dhe në mënyrë të përsëritur”, tha ai.
Studiuesit kinezë publikuan studimin e tyre në lidhje me të dhënat e reja të zbuluara javën e kaluar. Në të, ata pranuan se qentë rakun dhe kafshët e tjera të ndjeshme ndaj koronavirusit ishin në treg rreth kohës kur virusi u shfaq. Por ata thanë se mbeti e paqartë se si filloi pandemia.
Të shtunën, Shen i CDC kineze tha se nuk kishte pasur vonesa në ndarjen e sekuencave të gjeneve.
“Duhet kohë që ne të dalim me një artikull dhe na duhet kohë që ta dorëzojmë dhe ngarkojmë atë,” tha ai. “Të dhënat përkatëse, nëse kemi, do të publikohen në kohën e duhur.”
