Sabahajdin Cena, ish-drejtori i Drejtorisë Publike Civile të Zonës Operative të Pashtrikut, shkruan rrëfime duke e ndare në pesë pjesë se si u festua 28 Nëntori gjatë vitit 1998 në Reti të Rahovecit.
Pjesa III
“Retijën do ta lëvroj me plug të thellë e pastaj do t’i rrafshoj shtëpitë dhe do të mbjell patate!” (Pjesë nga deklarata e betimit të Perë Millanit nga Retia”.Pavarësisht prej deklaratave të këtilla kërcë-nuese të banditëve serboçetnikë, çdo ditë që i afrohej 28 Nëntorit, për luftëtarët e lirisë, të kazermuar në këtë fshat ku u rior-ganizua Zona Operative e Pashtrikut, shto-heshin edhe veprimtaritë ofensisve dhe defansive në të gjitha drejtimet. Kështu,në drejtim të aksit rrugor Rahovec-The-randë, pozicionohen luftëtarët e for-macioneve të Aptgerushës, Zaçishtit,Samaderaxhës dhe Sudençanit, prej “Mullinit të Jollxhisë” në drejtim të “Arra-ve të Memajve” e “Samardanit”. Në drej-tim të Hoçës së Vogël e Brestosit, luftë-tarët e formacionit të këtyre dy fshatra-ve së bashku me luftëtarët e Nagacit etë Qëndresës (ish-Randubravës) dhe këtu forcohen pikat në “Izbishtet”, “Lis-Dervish”, “Mal të Myrtës”, “Loma e Xhepës” e “Teqja e sheh Muharremit”.Në drejtim të Nagacit pozicionohen luftëtarët e Retisë, Nagacit, të Krushëssë Vogël, të Krushës së Madhe, të Qëndresës e të Celinës. Në drejtim të Nagacit pozicionohen edhe në “Paraleskë”, “Mileskë”, “Qërqërat”,e do të forcohen me luftëtarët e forma-cionit të Rogovës së Hasit të vendosurnë konaqet e Dervish Ilviut të Nagacit.Formacionit të Qëndresës i ranë përhise: “Llazet”, “Prroni i Keq” nëpër dhe bri shtratit të lumit Teplluhë de-ri në Piranë e Krushë të Vogël.Në qendër të fshatit Reti, në pikat:Shkolla fillore, “Mullini i Jollxhijës”,”Samardani”, si n drejtim të Apteru-shës, ashtu edhe kah “Arrat e Mema-jve” deri në Samadraxhë, do të ope-ronin eprorët: Rexhep N. Krasniqi,Musli Thaçi, Skënder Gashi, IsmetTara dhe kështu Dita e Flamurit, më28 Nëntor të vitit 1998 të kalohet,të shënohet dhe të kremtohet sa më mirë dhe të mos ndodhë asnjëbefasi pasi që jo larg fshatit Reti e Reti e Ulët, gjendet strofulli i ban-dave serboçetnike në fshatin Hoçëe Madhe të Rahovecit e në Rahovec.
Pjesa IV
– Spektakli dhe rivista ushtarake e Zonës Operative të Pashtrikut- “Jehon kënga kah Retia. Në katund u mblodh ushtria. Jan’ k’ta trima t’ Adem Jasharit Me shqiponja n’ lule t’ ballit, Bash si krushiqit e Dardanit. Në Nëntorin e historisë; Jehon kënga e Pavarësisë, Dhe betimi i luftëtarit: Amanet si pat’ lon i pari!”Sa më shumë që afrohej 28 Nëntori, fshatitReti të Anadrinit i afroheshin mysafirët nga fshatrat përreth Anadrinit. Pjesa e parë pri-tej nga nikoçirët e fshatit Qëndresë (ish-Ran-dubravë). Çdo famije mikpritëse kishte sof-rën e shtruar dhe zemrën e hapur. Pjesa tje-tër pritej në Krushën e Madhe e Krushën e Vogël vetëm e vetëm që të jetë sa më afërRetisë, prandaj gjatë atyre ditëve, edhe fshati Nagac, seli e Brigadës 126 të Hasit,i kishte hapur portat dhe organizonte prit-jet e në krye të pritësve qëndronin krenar:mulla Fetah Bekolli, mulla Halit Shala e mu-lla Isak Rexhepi të shoqëruar prej veprim-tarëve të Nagacit: Jakup Gashit, haxhi Dinësdhe dervish Ilvi Gashit. Gjatë atyre ditëve në prag të 28 Nëntorit kur duhej të fillontespaktakli i madh e Rivista Ushtarake e ZonësOperatrive të Pashtrikut, as Hoça e Vogëlnuk rrinte duarkryq, por me mjete teknikeqëndronte në gjendje gatishmërie për përgatitjen e rrugës që çonte nëpër “Lis-Dervish” deri në Reti. Kështu qe mbushuredhe Brestosi, por pa Zaçishtin dhe Apte-rushën sepse ishin në hundë të forcaveserboçetnike të strehuara në fshatin Hoçëe Madhe. KËshtu, çdo segment i jetës në fshatin – kazermë, Reti e Anadrinit funk-siononte për mrekulli pa lënë anash asgjendjen e gatishmërisë të luftëtarëve prandaj edhe krismat u shoqëruan me këngë: “Kush po qet kah “Lis-Dervishi”? Kah na ashkojshin Toni e Mici. Nuk i ndalte pushka as topi Smajl Latifin e Bahtjar Hotin”. Si lufdtëtarët ashtu edhe mysafirët e arri-tur për të marrë pjesë në spektaklin “Re-tia ’98” dhe Rivista festive luftarake e tërëZonës Operative të Pashtrikut dhe prej një Retie agrare fshati u shndërrua në njëkazermë të djelmoshave të të gjitha bri-gadave të Zonës Operative të Pashtrikutsepse mysafirët arrinin edhe nga Opoja,por edhe nga Tropoja.
Pjesa V
ATY KU ËSHTË RETIA,ISHTE E TËRË SHQIPTARIA V – Spektakli dhe rivista e Retisë kushtuar Skënderbeut, Pavarësisë daljes publike të UÇK-së dhe Komandantit Adem Jashari- “Festë të madhe sot po ka Retia; Ushtojn’ lugjet e kodrat anembanë. Krismat tona shum’ do të dëgjohen, N’ Shkup e n’Shkodër deru në Tiranë!” Për sigurimin e rrethit të Retisë dhe tëqendrës së Retisë u kujdesën: Ejup Kabashi,Nuredin Gashi, Sokol Bytyçi, Shemsidin Spahiu,Bajram Bekteshi, Lumni Bugari, Ali Hoti, Rama-dan Hoti, Rexhp N. Krasniqi, Musli Thaçi, XhavitElshani, Luan Ferati, Hashim Maliqi, HasanFerati,Masar Ferati, Sokol Haziri, Agron Limani, Ibrahim,Batusha, Afrim we Gazmend Malësori, Xhavit Gashi, Ilhami Gashi, Haxhi Dellova, Selim Gashi,Lulzim e Avdyl Krasniqi, Bajram Popaj, Selami Popaj, Agim Popaj, Naim Rexhepi, Rifat Dina,Agim Emini, Smajl Latifi, Bahtjar Hoti, Milaim Latifi, Ramadan Ghiti, Shefki Hoda e Afrim Haradinaj, me qendër komanduese në shtë-inë e Gani Shaqës të Retisë. Po në këtë spek-takël morën pjesë edhe poetët-luftëtarë:Bajram Bekteshi, Rexhep F. Morina, Bajram,Kryeiziu, Visar Hoti, Enver Musaj e SejfullahSejfullahu e rapsodët: Isë e Hamëz Llapçeva,këngëtarja Ilmize Tafalklari dhe anëtarët e SHKA-së “Bajram Curri” nga Krusha e Madhe. E veçanta e spektaklit ishte arritja dheprezenca e Grupit të studeentëve të Shkollëssë Lartë Pedagogjike “Xhevdet Doda” të Prizrenit dhe të Shkollës së Lartë Pedagogjike”Bajram Curri” të Gjakovës të kryesuar ngazonjushat: Jehonë Krasniqi, Leonorë Morina,Behare Tafgallari, Aqif Ilazi dhe shumë shokëtë cilët bibliotekës së shtabit i dhuruan veprate prof. Xheladin Shalës e të Hakif Bajramit mbi marrëdhëniet shqiptaro-serbe. F u n d # Respekt për mysafirët pjesëmarrës!#” Respekt për luftëtarët e formacioneve për intervenime të shpejta!# Respekt për bashkëluftëtarët! LAVDI DËSHMORËVE!
/Gazeta Papirus/