Rusia do ta humbasë betejën energjetike që po bën kundër Perëndimit, sipas Fatih Birol, drejtori ekzekutiv i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA), shkruan Euronews.
“Pak para pushtimit, rreth 65% e eksporteve totale të gazit rus shkoi në Evropë dhe 55% e eksportit të naftës ruse shkoi në Evropë. Evropa ishte tregu më i madh, klienti më i madh për Rusinë dhe Rusia e humbi këtë klient përgjithmonë. Klienti më i madh”, tha Birol.
Komentet e Birol duket se i referohen veprimit hakmarrës që Bashkimi Evropian ka ndërmarrë në përgjigje të luftës në Ukrainë: një embargo pothuajse totale e naftës ndaj gazit rus dhe një shtytje shumë e shtrenjtë për të diversifikuar furnizuesit e gazit, kryesisht përmes gazit natyror të lëngshëm (LNG).
I pyetur nëse Rusia mund të zëvendësojë klientët evropianë me rajone të tjera, Birol tha se kjo nuk do të ishte e lehtë sepse “një pjesë e madhe” e gazit rus ka origjinën në Siberinë Perëndimore dhe më pas rrjedh në Evropë përmes tubacioneve.
Ndërtimi i tubacioneve krejt të reja në Kinë ose Indi mund të zgjasë deri në 10 vjet, parashikoi ai, dhe një sasi të konsiderueshme teknologjie dhe investimesh.
“Ju nuk po shesni qepë në treg, po shesni gaz natyror. Është një biznes tjetër. Pra, të zëvendësosh eksportet e gazit natyror në Evropë me Rusinë është, në afat të shkurtër, një ëndërr e tubave”, deklaroi ai.
Birol foli për një krizë ndërkombëtare me shtrirje dhe shtrirje të paprecedentë, duke bërë kërdi në të gjitha cepat e botës.
“Ne jemi në mes të krizës së parë të vërtetë globale të energjisë. Bota jonë nuk ka parë kurrë një krizë energjie me këtë thellësi dhe me këtë kompleksitet.
Në vitet 1970, ne kishim një krizë nafte, por ishte vetëm nafta. Tani kemi naftë, gaz natyror, qymyr, energji elektrike. Arsyeja është shumë e thjeshtë: Rusia, vendi që pushtoi Ukrainën, është eksportuesi më i madh i energjisë së botë. Dimri i ardhshëm mund të jetë edhe më i vështirë”, tha ai.
Birol e përshkroi Evropën si “epiqendrën” e stuhisë dhe e karakterizoi mbështetjen e saj prej dekadash nga karburantet e lira ruse si një “gabim” në rrënjë të krizës aktuale.
Birol, megjithatë, shprehu shqetësim më të madh për dimrin 2023-2024, duke përmendur tre faktorë kyç: mungesën e gazit rus në Evropë, rimëkëmbjen ekonomike të Kinës dhe kushtet më të shtrënguara në tregjet e LNG.
“Në vitet e ardhshme, ne duhet të jemi gati [për t’u marrë] me çmimet e paqëndrueshme dhe të larta të energjisë dhe duhet të gjejmë zgjidhje. Por për të qenë shumë i sinqertë, ky dimër është i vështirë dhe dimri i ardhshëm mund të jetë edhe më i vështirë”, ai.
