Ish-kryeministri i Suedisë, udhëheqës i Këshillit Europian për Marrëdhëniet me Jashtë, Carl Bildt thotë se presidenti i Rusisë, Vladimir Putin duhet të ndiqet nga Gjykata për krimet në Ukrainë. Bild thotë se Bashkimi Europian mund të jetë partner me Ukrainën për të krijuar një mekanizëm efektiv të drejtësisë dhe propozon si model Gjykatën Specialë në Hagë.
Bildt thotë se pushtimi i Ukrainës është përcjell me mizori për të cilat ukrainasve u duhet drejtësi.
Sipas tij, Bashkimi Europian është më i gatshëm që të ndihmojë duke mbështetur një dhomë të posaçme për krimet e luftës brenda gjykatave të Ukrainës.
Edhe pse Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC) po heton aktualisht krimet e luftës, krimet kundër njerëzimin dhe gjenocidin në Ukrainë, përfshirë ato të kryera që nga fillimi i pushtimit të Krimesë dhe Donbass nga Rusia në vitin 2014, gjykatës i mungon juridiksioni mbi krimin qendror që i atribuohet drejtpërdrejt Presidentit rus Vladimir Putin dhe zyrtarët e tij të lartë: krimi i agresionit.
Ndërkohë, Bild thekson se një bashkëpunim i Ukrainës me OKB’në për hetimin e agresionit do të ngriste shqetësime për shkak të standardeve të dyfishta. “Nëse OKB’ja krijon gjykatë për agresionin kundër Ukrainës, pse nuk e bëri këtë për pushtimin e Irakut udhëhequr nga SHBA?”
Kështu, ai propozon që të merret si model Kosova dhe Gjykata Speciale.
Bashkimi Europian mund të bie dakord me Ukrainën për të krijuar një njësi prokurorie brenda zyrës së Prokurorit të vendit, me gjyqtarë dhe staf ndërkombëtar që do t’i bashkoheshin një dhome të posaçme për krimet e luftës.
Mundësi tjetër është që Ukraina dhe partnerët ndërkombëtarë të mund të bien dakord të krijojnë një gjykatë jashtë sistemit të brendshëm të Ukrainës me staf hibrid, që do të funksionojë sipas kodeve të veta të procedurës penale.
Një mundësi e tillë, sipas Bildt duket më reale për shkak se BE tashmë e ka dëshmuar mbështetjen për Ukrainën e cila ndodhet nën pushtimin rus.
Gjykata Speciale në Kosovë apo siç quhet zyrtarisht, Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit të Specializuar, është pjesë e sistemit gjyqësor të Kosovës, por me seli në Hagë. Ajo i heton krimet e pretenduara të ish-pjesëtarëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës ndaj pakicave etnike dhe rivalëve politikë në periudhën prej janarit 1998 e deri në dhjetor 2000, të cilat përmenden në raportin e Këshillit të Evropës në vitin 2011, autor i të cilit është senatori zviceran Dick Marty.
BE’ja në vit ndan rreth 40 milionë euro për punën e Gjykatës Speciale.