Ministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla-Schwarz, tha se ndikimi rus është i qartë përgjatë kufirit të Kosovës dhe pretendoi se lidhjet tradicionalisht të ngushta të Serbisë me Moskën mund të përbënin një kërcënim për sigurinë kolektive evropiane.
“Ata fluturuan avionë luftarakë MiG-29 afër kufirit tonë dhe ambasadori rus u shfaq së bashku me ministrin serb të mbrojtjes për të shprehur mbështetjen e tij për atë kërcënim ushtarak”, tha Gërvalla në lidhje me bllokimin e fundit të targave.
“Nuk është vetëm Serbia. Përmes përfaqësueses së saj Serbisë, prania ruse është shumë, shumë afër kufirit tonë”.
Ndikimi i Rusisë është gjithnjë e më i dukshëm edhe në arsenalet serbe. Beogradi rriti shpenzimet e tij për armë me rreth 70 për qind midis vitit 2015 dhe 2021; Rusia dhe aleatët e saj në Bjellorusi kanë siguruar 10 avionë luftarakë MiG-29, rreth 30 tanke dhe automjete të tjera të blinduara dhe disa helikopterë, raporton gazeta amerikane Newsweek.
Vuçiq ka hedhur poshtë shqetësimet për programin e armatimit të Serbisë. “Nëse dikush mendon se ne duhet t’i kërkojmë SHBA-së ose BE-së të vendosin për armët tona, le ta shfuqizojmë shtetin tonë”, tha presidenti serb në hapjen e panairit të armëve në tetor në Beograd.
Forca e Kosovës prej 3,800 trupash të NATO-s – e njohur si KFOR – mbetet një mburojë jetike kundër tensioneve ndërkufitare. Gërvalla-Schwarz tha: “Populli ynë mund të flejë qetë vetëm për shkak të pranisë së KFOR-it.”
“Përndryshe ne nuk do të ndiheshim të sigurt në këtë moment: kur armët dhe trupat po bëhen gjithnjë e më të përhapura, kur mbështetja ruse dhe [shpërqendrimi] nëpërmjet Serbisë në Ballkan po bëhet gjithnjë e më i përhapur. Për të mos përmendur përpjekjet agresive për shtrembërim nga mediat ruse dhe aktivitetet e tjera ruse në Ballkan”.
“Nuk është ide e mirë që Vuçiq dhe Putin të rrisin agresionin për shkak të këtyre trupave të KFOR-it të NATO-s.”
Por KFOR-i është në Kosovë për të na mbrojtur nga kërcënimet ushtarake konvencionale. Forca e vogël nuk është e pajisur për të trajtuar luftën hibride dhe të informacionit që është bërë pjesë rutinë e konflikteve me intensitet të ulët midis fuqive të mëdha botërore.
“Opsionet tona janë mjaft të kufizuara”, tha Gërvalla-Schwarz, megjithëse pretendoi se përpjekje të tilla kanë ndikim të kufizuar, “sepse njerëzit tanë e dinë se çfarë përfaqëson Rusia e Putinit”.
“Kombe shumë më të mëdha në Bashkimin Evropian kanë vuajtur nga ajo propagandë hibride nga Rusia për një kohë të gjatë. Efektet e saj në demokracitë perëndimore janë të matshme. Në rastin tonë, ne jemi mjaft efektivë në parandalimin e Rusisë dhe Serbisë që të dëmtojnë vendin tonë. Por kjo është e ndryshme në pjesët e tjera në Ballkan”.
“Propaganda mediatike serbe dhe ruse është mjaft e sofistikuar. Ne kemi besim, por një vend i vogël si i yni nuk mund ta ndalë i vetëm këtë luftë digjitale të lajmeve të rreme, bot-ëve dhe sulmeve hakere. Ne evropianët duhet të bashkohemi dhe të mbrohemi në luftën kundër këtyre akteve agresive.