Përkundër faktit që ndër vite janë shënuar përparime në disa faktorë si reforma në politikën tatimore, Kosova vazhdon të jetë sfidë për tërheqjen e investimeve të mëdha, e sidomos të atyre nga diaspora. Ekspert e ekonomisë vlerësojnë se qeveria duhet të krijojë strategji për t’i riorientuar investimet e diasporës, në veçanti në procesin e prodhimit.
Diaspora mund të jetë një forcë e dobishme për zhvillimin e vendit duke rritur kapitalin financiar dhe rrjedhimisht nxitur krijimin e vendeve të punës. Duke folur për Radio Kosovën, kryetari i Odës Ekonomike Amerikane, Arian Zeka thekson se investimet e diasporës qeveria i ka listuar në kategorinë si investime të huaja, përkundër lidhjes që diaspora ka me Kosovën.
Qeveria duhet të bëjë një reformë të politikës fiskale për investimet e diasporës, t’i liroj nga tatimi mbi vlerën e shtuar dhe nga akciza. 90 për qind e mjeteve të diasporës shkojnë në patundshmëri dhe një pjesë shumë e vogël e tyre është në procesin e prodhimit, thotë për Radio Kosovën, kryetari i Odës Ekonomike të Kosovës, Lulzim Rafuna.
“Diaspora jonë kanë avancuar shumë, kanë kompani që kanë themeluar jashtë dhe po tregohen çdo ditë e më të suksesshëm dhe këtë sukses ish dashtë me bart edhe në Kosovë”, thotë Rafuna. Sipas tij, ankesat e tyre janë se e para kur të vinë në Kosovë, i shëtisin nga një zyre në zyrën tjetër, d.m.th nuk kanë një zyrë ku i orientojnë.
“Pastaj kanë shumë barriera e të cilat nuk i kanë në asnjë vend ku investojnë, p.sh jemi në vitin 2023 dhe ende ata detyrohen që TVSH-në, ta paguan në avancë, dhe kjo nuk është diskriminim vetëm ndaj diasporës, por për të gjithë”.
Ndryshe, vetëm gjatë vitit 2022, 485 milionë euro ishte vlera e investimeve të huaja direkte në Kosovë dhe 335 milionë vetëm në sektorin e patundshmërisë. Vëllimi i lartë i investimeve të huaja në sektorin e patundshmërisë kryesisht i atribuohet diasporës së Kosovës.
