Aeroportet e Ballkanit, veçanërisht në Beograd dhe Shkup, janë qendra rajonale për trafikimin e qenieve njerëzore dhe kontrabandën e migrantëve dhe drogës, paralajmëron një raport i ri nga Iniciativa Globale kundër Krimit të Organizuar Transnacional (GI), përcjell KDP.
Iniciativa Globale kundër Krimit të Organizuar Transnacional, GI-TOC, një OJQ me bazë në Gjenevë, publikoi një raport të hënën duke paralajmëruar se aeroportet e Ballkanit janë të cenueshëm ndaj krimit të organizuar dhe se aeroportet e Beogradit dhe Shkupit në veçanti janë qendra rajonale për aktivitete të paligjshme.
Ndër aktivitetet kriminale, GI-TOC përmend kontrabandën e migrantëve dhe mallrave, trafikun e qenieve njerëzore, por edhe dërgesat e drogave të paligjshme dhe prekursorët kimikë.
Raporti vuri në dukje se konfiskimet e kokainës që mbërrinte nga Amerika Latine, kryesisht nga Republika Domenikane, Ekuador, Bolivia dhe Peruja, janë bërë në aeroportin Nikola Tesla të Beogradit.
“Në vitin 2015, për shembull, autoritetet serbe zbuluan se valixheja e një shtetasi brazilian përmbante 8.5 kilogramë kokainë, sasia më e madhe e zbuluar ndonjëherë në aeroportin Nikola Tesla të Beogradit. Në vitin 2018, një rast i ngjashëm ndodhi në aeroportin e Shkupit: doganierët konfiskuan afro 2 kilogramë kokainë të fshehura në valixhen e një shtetasi venezuelian”, thuhet në raport.
Aeroporti Nikola Tesla i Beogradit ndodhet afër tre korridoreve rrugore evropiane kyçe për flukset e paligjshme të drogës dhe njerëzve në të gjithë Ballkanin Perëndimor: E-70 që lidh Kroacinë me Rumaninë, E-75 që lidh Maqedoninë e Veriut me Hungarinë dhe E-763 që lidh Malin e Zi me Serbisë.
Raporti thotë se kontrabanda e drogës përmes Aeroportit Ndërkombëtar të Shkupit në bagazhe personale është relativisht e vogël dhe prandaj ndoshta e pa sofistikuar.
“Kargot janë një histori e ndryshme, megjithatë, si për sa i përket sasive të përfshira dhe hapave të shumtë të zinxhirit të furnizimit të ekspozuar ndaj shfrytëzimit kriminal,” tha ai.
Raporti vuri në dukje se në shkurt 2022, doganat turke dhe policia e Maqedonisë së Veriut kryen një operacion të përbashkët që çoi në zbulimin e 1,05 kilogramë 1-fenil-2-propanon, një kimikat pararendës që mund të ishte përdorur për prodhimin e deri në 50 milionë euro amfetamina dhe metamfetamina.
Ngarkesa u dërgua nëpërmjet Stambollit nga Shangai në Shkup me rrugë ajrore, ku destinacioni i synuar ishte Evropa Perëndimore.
Si rezultat, janë arrestuar dy shtetas të Maqedonisë së Veriut që dyshohet se janë të lidhur me një organizatë ndërkombëtare të trafikut të drogës.
Raportet pretendojnë gjithashtu se ka prova të korrupsionit në aeroportet e Ballkanit që variojnë nga ryshfetet e vogla që i ofrohen personelit të sigurisë së aeroportit deri te shpërdorimi dhe keqmenaxhimi i fondeve publike nga zyrtarë dhe menaxherë të lartë.
“Korrupsioni jo vetëm që paraqet një kosto shtesë, por ndikon edhe në zhvillimin e infrastrukturës së trafikut ajror. Në vitin 2018, për shembull, media raportoi për një biznesmen serb të paditur dy herë për kontrabandë cigaresh (por më vonë u lirua nga të gjitha akuzat) dhe i njohur për lidhjet e tij me një bos të dyshuar droge, i cili do të fitonte miliona nga zgjerimi i aeroportit të Beogradit. ”, thotë Raporti, i cili i referohej biznesmenit kontrovers serb Stanko ‘Cane’ Subotiq.
Raporti gjithashtu pretendon se provat tregojnë se aeroportet në Ballkan janë pika fillestare për viktimat e trafikimit të qenieve njerëzore, të cilat kryesisht dërgohen në Evropën Perëndimore për shfrytëzim seksual.
“Në lidhje me emigrantët e paligjshëm të kapur me mbërritjen në aeroportet e Ballkanit, vendet e tyre të origjinës – si Vietnami, Bangladeshi, India dhe Pakistani – sugjerojnë se këto aeroporte janë hapi i fundit i fluksit dhe se skemat e kontrabandës së emigrantëve janë në fuqi për të furnizimi i fuqisë punëtore informale në sektorët industrialë, bujqësor dhe turistikë të rajonit,” shtoi raporti.
Vlerësimet nga GI-TOC u kryen në aeroportet e Beogradit dhe Shkupit midis nëntorit 2022 dhe janarit 2023 dhe përfshinin intervista me më shumë se 20 ekspertë të aeroportit, duke përfshirë përfaqësues të doganave, policisë kufitare, policisë së shtetit, prokurorive dhe kompanitë private të sigurisë. Poashtu, janë intervistuar edhe përfaqësues të kompanive logjistike, ekspertë ndërkombëtarë për sigurinë e aviacionit, akademikë dhe gazetarë që raportojnë mbi tregtinë e paligjshme përmes aeroporteve.
